شهدای میگون

شهدای میگون

تجربه دیروز. استفاده امروز . و امید به آینده
شهدای میگون

شهدای میگون

تجربه دیروز. استفاده امروز . و امید به آینده

اجرای بخشی از تعزیه حضرت شاهچراغ (ع) در مراسم یکمین سالگرد مرحوم صادق همایونی

     دیروز به مناسبت یکمین سالگرد محقق و مولف و از جمله مولف کتاب تعزیه در ایران مرحوم صادق همایونی در کنار مزارش شاه داعی الله مراسم ترحیم برگزار گردید. به همین مناسبت در انتهای مراسم بخشی از تعزیه حضرت شاهچراغ (ع) هم توسط گروه تعزیه چهارده معصوم (ع) شیراز اجرا شد. در این شبیه خوانی حاج عبدالصمد فهندژ سعدی در نقش قتلق و تعزیه گردان، حاج اصغر علی ویسی در نقش حضرت شاهچراغ (ع)، حاج بهنام شجاعی سعدی در نقش حضرت سید محمد (ع) ، مهران فهندژ سعدی در نقش سید علاء الدین (ع)، قاسم فهندژ  در نقش قاصد فضول، شجاع علیپور در نقش وزیر بازی کرده بودند.

       صادق همایونی اولین اثر خود به نام تعزیه در ایران را در سال 1353 به چاپ رساندند که این اثر در زمان خودش بی نظیر بود. اگر چه قبل از ایشان بهرام بیضایی در سال 1344 نمایش در ایران را منتشر کرده بود؛ اما این کتاب تمامی فصولش در باره تعزیه نبود فقط یک بخشی از آن را به تعزیه پرداخته بود. مرحوم صادق همایونی در سال 1368 با اصلاحاتی مجدداً کتابش را منتشر کرد و برای بار دیگر در سال 1380 با آخرین اصلاحات مجدداً کتابش را به چاپ رسانید. انتشارات نوید زحمت این کار ارزنده را بر عهده داشت. جناب همایونی در این کتاب که مشتمل بر 1006 صفحه در 6 فصل است به تحقیق موشکافانه ای در تمامی جوانب تعزیه در ایران و با اشاره به برخی از کشورهای صاحب تعزیه با اسناد و مدارک ثابت می کند که خاستگاه تعزیه در شیراز بوده است که این مورد بر می گردد به دوره کریم خان زند که در حکومتش با آن که بیشتر اهل آبادانی بود و همچنین نسبت به ادیان هم با آزادی رفتار می کرد موجب شد تا تعزیه در ایران و به خصوص در شیراز و استان فارس به حالتی که امروزه به آن پرداخته می شود به صورت نمایش و استفاده از اسب، شمشیر، خود، زره و دیگر اسباب و آلات نمایش شبیه خوانی صورت بگیرد. ایشان با اشاره به سفر ادوارد براون به شیراز که در حدود نه سال بعد از مرگ کریم خان زند اتفاق افتاد 1200 تا 1201شمسی که مشاهدات خودش را با دقت بیشتری می نوشت و همچنین با استفاده از فارسنامه که آمده کریم خان در آخر روز ذی الحجه برای تعقیب و استقبال محمد حسن خان از شیراز خارج شد و وارد باغ دلگشا که نیم فرسنگی شهر در جنوب سعدی است گردید و ایام عاشورای 1172 را در آن باغ به تعزیه داری خامس آل عبا گذرانید و همچنین از کنت گوبینو در کتاب معروف خود دین ها و فلسفه ها در آسیای مرکزی عقیده دارد که تعزیه در زمان کریم خان زند خلق و ابداع شده است. و همچنین در کتاب موسیقی مذهبی ایران که نمایش تعزیه در دربار متداول بود و در کتاب جانشینان کریم خان زند اثر دکتر حسن خوب نظر آمده است که بعد از کشته شدن لطفعلی خان زند مردم بسیار ناراحت بودند تا جایی که شهید تلقی کرده و در مجالس تعزیه به یادش می گریستند. و همچنین حسن مشحون در موسیقی مذهبی ایران ایجاد تعزیه در دوران زندیه را تایید می کند.

     از شعرای خور میرزا لطفعلی محرم خوری که تا سال 1300 هجری قمری حیات داشته است و بیشتر عمرش را در دوره زندیه گذراند تعزیه حضرت عباس (ع) و قسمتی از تعزیه حضرت علی اکبر (ع) را سروده است. کمال نامی از اهالی فارس از نخستین کسانی بود که تعزیه قربانی کردن حضرت اسماعیل (ع) را سروده است که تصویر آن بر دیواره هفت تنان حک شده است.

یادش برای همیشه جاودان باد

نظرات 0 + ارسال نظر
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد