گذری بر تاریخ و جغرافیای میگون (مقدمه و فهرست مطالب)

مقدمه

زادگاه من روستا شهری در دل البرز مرکزی است. روستایی در قعر دره ای با کوههای ثابت و استوار که دور تا دور آن را چون نگینی در بر گرفته اند. آنجا که چشمه های جوشان و آبهای روان و خروشانش، زلالی و پاکی را به طبیعتش هدیه و در میان چهچهه ی مرغان بی قرار، بانگ اذان مسجدش روحها را نوازش می دهد. روستایی که فصلهایش چهار بهشتی را می ماند که هر کدام نوید بخش بهشت دیگریست. آری آنجائیکه مردمان ساده و بی ریا، دور از هیاهوهای شهری، با قامتی چون کوه استوار، هر صبح و شام دست از تلاش بر نمی دارند تا آبادیشان را همچنان آباد به آیندگان بسپارند. می دانم که از لحاظ موقعیت شهری و روستایی "اوشان، فشم، میگون" هر سه در مجموع یک شهر و دارای شهرداری است؛ اما میگون چون به تنهایی شهر نامیده نمی شود، از این رو بیشتر به روستا شهری بودن آن می پردازم.  اکثر ویژگیهایی که در تعریف یک روستاشهر به آن پرداخته می شود در سیمای میگون وجود دارد. روستا شهر به شهری گفته می شود که هنوز بطور کامل از بافت روستایی خودش خارج نشده باشد. مثلاً شهری با خیابانها و کوچه های آسفالت، تردد وسایل نقلیه مدرن، اما الاغ و گاو و گوسفند هم در معابر تردد می کنند. هم نانوایی صنعتی و هم نان به صورت سنتی پخت می گردد و الی آخر. امید است در این چند صفحه که نشانگر علاقه  به زادگاهم است بتواند بیانگر سیمای این خطه از سرزمین کشور پهناور ایران عزیز باشد. برای آگاهی خوانندگان محترم به عرض می رسانم، چون این تحقیق در تاریخ 12/10/75 تهیه شد، بیشتر اطلاعات هم برای همان تاریخ ثبت شده است.             

 سعید فهندژی سعدی پائیز 89 

فهرست مطالب 

عنوان	صفحه
مقدمه

طبیعی

موقعیت جغرافیایی: ارتفاع از سطح دریا، میگون در تقسیمات جغرافیایی شمیران و رودبارقصران
موقعیت طبیعی:  تیپ روستا، زمین شناسی، نقشه حومه تهران
تاریخی: میگون با تمدن مستند به قدمتی فراتر از 2700 سال نگاهی به رودبارقصران در آیینه تاریخ
وجه تسمیه
راهها و ارتباطات: راههای ورودی قدیم و جدید رودبار قصران جاده تهران – شمشک,  راههای موجود  خدمات جاده ای, راههای داخلی میگون نکته آخر
وسایل حمل و نقل: سواری, مینی بوس, اتوبوس
اسامی محلات میگون
ناهمواریها: مهمترین کوههای معروف میگون،  اسامی برخی از باغات و مزارع
پوشش گیاهی و جانوری: گیاهان، جانوران
منابع آب: رودها، چشمه ها،  قنات، آب آشامیدنی، سیل
قرق
ویژگیها ی اقلیمی: آب و هوا، دما، رطوبت نسبی،
خاک: خاک منطقه رودبارقصران،  قابلیت اراضی و خاک
خشکسالی: خسارت برف و ریزش بهمن
زمین شناسی: چگونگی تشکیل لایه های رسوبی، زون البرز، چینه شناسی، کانی زایی، سازند سلطانیه کامبرین، سازند باروت کامبرین، سازند زاگون (کامبرین زاگون)،سازند لالون، کوارتزیت کامبرین، سازند میلا، سازند جیرود، سازند درود، سازند روته، سازند شمشک، سازند آبنیک،کرتاسه بالایی، سازند فجن (فاجان)، نهشته های عضو شیل تهتانی سازند کرج، نهشته های پلیتی خیلی نرم ارزشیل آسارا، سازند قرمز بالایی، سنگ شناسی آذرین منطقه البرز، آندزیت، دوسریت، و... سینیت، زمین ساخت البرز، نگاهی دیگر به تکتونیک محدوده البرز، گسله وارونه آهار، ویژگیهای محدوده کوچکتر توچال، ویژگیهای محدوده کوچکتر میگون، نقش گسله شمال تهران در تکوین حوضه های رسوبی البرز مرکزی و ایران در محدوده تهران، نگاهی به تکتونیک البرز با تمرکز بر دماوند، زمین شناسی اقتصادی محدوده تهران، کانیهای غیر فلزی، سنگ گچ، سنگهای ساختمانی،  سیلیس، زمین شناسی اقتصادی ناحیه شرق تهران، زمین شناسی اقتصادی ناحیه دماوند، زغال سنگ، حوضه زغالدار البرز، معدن زغال سنگ زیرآب
تکتونیک (گسل): گسلهای عمده در کشور و تهران، شدت زلزله احتمالی تهران در سه گسل، سقف عامل ویراین در زلزله

انسانی

ساختار جمعیتی: میانگین نفرات در خانوار شهر (اوشان – فشم – میگون)، طی سالهای 35 تا 75 - ، سنین جمعیتی، حرکات جمعیتی، نژاد و طوایف،

ساختار اقتصادی و اداری

ساختار اداری, اقتصادی و اجتماعی تا پیش از اصلاحات ارضی و پس از آن: اصلاحات ارضی, انقلاب اسلامی
مروری بر اشتغالات گذشته: چاربیداری، کشاورزی، آسیابانی، دامداری، باغداری، خدمات، تعداد نیروهای اشتغال در بخشهای مختلف،
اشکال گوناگون مالکیت: املاک خالصه دولتی, (53) املاک موقوفه, عمده مالکی, خرده مالکی, مالکیت مشاعی, صاحبان نسق, صورت سربنه بالا محل از زمینهای ویاچال و استرچال,  نظامهای بهره برداری از زمین, شرکت تعاونی روستایی

امکانات

مساحت و امکانات خصوصی و عمومی: بهداشت، تاسیسات شهری, آب لوله کشی, (56) روشنایی, حمام, بانک, جایگاه شعبه نفت, قهوه خانه, دلاکی، مهمانخانه, کشتارگاه

مذهبی

مساجد بناها و برنامه های مذهبی، مسجد جامع، پایگاه مقاومت بسیج ثارالله، بسیج کانون قدرت، دفاع و امنیت جامعه، فرماندهان سپاه شمیرانات در رودبارقصران، مسجد باب الحوائج،  مسجد امام حسن عسکری (ع), مساجد کوچک، مسجد حضرت علی اصغر(ع)، مسجد زین العابدین (ع)، مسجد خاتون، مسجد المهدی (عج)، پیشنهادات،
تکیه میگون: عزاداری در میگون، غذای حسینیه، علم و کتل و پرچم، عزاداری، سینه زنی،  زنجیر زنی، تعزیه در میگون، وسایل حرارتی و بهداشتی حسینیه، نگهداری و حفاظت از حسینیه، پیشنهادات، (موزه شهدا، کانون قرآن، کلاسهای آموزش مداحی و تعزیه و نمایشهای آئینی ملی و مذهبی)،
قبرستانها و بقعه متبرک امامزاده سید میر سلیم (ع)

فرهنگی، ورزشی

سابقه فرهنگی: مدارس،  معلمان، تحصیلات و آموزشگاهها، تاسیسات آموزشگاهی،
نوروز در گذشته های میگون
ورزش و سرگرمی بچه های محل: مرغنه وازی، دچه بپر، توپکال، (98) ترنه وازی، الک و دولک، بازی شاه و وزیر، علی میگه زو، قایم باشک، لو وازیک، دوز وازی
غذاها: نان، آهیلو، ترش او، گورس پلا، دمپخت ها ( استمبلی، ترش تمبختک،  سبزی کوهی پلو، دمپخت لئیج، والک پولو، تلپه پولو) ترش خورش، فسنجان، اشکنه، قارچ، آش ها ( آش جو، جوکلایی، آش ماست، آش گوجه سبز)، غذاهای حاضری
کلمه میگون در شعر شعرا: فردوسی،  حافظ، مولوی، نظامی، سنایی، ناصر خسرو، خاقانی، انوری، اوحدی، خواجوی کرمانی، عراقی، صائب تبریزی، محتشم کاشانی، فروغی بسطامی، قاآنی، عرفی شیرازی، رضی الدین آرتیمانی، فریدون مشیری
گردشگری: مذهبی، تاریخی،  تفریحی، ورزشی، امامزاده سید میرسلیم (ع)، دره و غار هملون، موقعیت جغرافیایی غار هملون، وضعیت زمین شناسی غارها، نحوه تشکیل اینگونه غارها، غارهای هملون، غار شماره یک، غار شماره دو، غار شماره سه،  قلعه استوار، قلعه کیقباد، خانه تاریخی اقای هومن، قصر کیهان، هفت چشمه، قلعه باغ، هفت چنار، آبشار،  هتل میگون، قلادوش، کوه آبک، دیوار یخی هملون
زبان و گویش: پیشگفتار،  مقدمه، راهنمای فرهنگ واژه های میگونی،(145) فرهنگ لغات میگونی،

شهدا

شهدا: شرح ماجرا بر سر مزار شهدا،  شعر میگون سیل زده، انقلاب و شهدا:  قصه انقلاب در میگون (1)، ، قصه انقلاب در میگون(2)، شهید احمد رجبی اولین شهید میگون، شهید علیرضا کربلایی علیخانی شهید جانباز عباس حبیب الله رودباری، شهید عباس قربانی، شهید حمید رضا ایوب میگونی، با چشمان پاک پشت پرچین شهدا سرک بکشیم، شهدای میگون به ترتیب تاریخ شهادت، نمودار شهدای رودبار قصران، شهدای میگون در تقویم هشت سال دفاع مقدس،  اشعار مربوط به سنگ قبور برخی از شهدای میگون،

مصاحبه

مصاحبه با عمو اسحق در باره سفر به خارج

خاطرات جبهه

خاطرات من و سربازی و جبهه: دوران آموزشی،  پادگان جی،  اندیمشک و دزفول،  حرکت به سمت مهران،  عقب نشینی به سمت دهلران،  عقب نشینی از دهلران به سمت ارتفاعات مورموری، آبدانان و دره شهر،  تغییر مواضع، آتشبارهای ایزایی، جلوگیری از پیشروی دشمن، جمع آوری استعدادهای خودی برای نبرد، اتمام سربازی در جبهه، بدون یک گام پیشروی،
خاطرات جبهه از میگون تا دوکوهه، دشت عباس، مهران و گیلان غرب
خاطرات جبهه از میگون تا سد دز، جفیر، جزیره مجنون و عملیات خیبر
اعزام از طرف آموزش و پرورش منطقه یک تهران

افرادی که به نوعی در میگون و یا در توسعه میگون نقش داشته اند

بزرگان و کدخدایان قبل از انقلاب: نایب سالارکیا، حاج آقا کیارستمی، کدخدا صفر کیا شمشکی، کدخدا چراغعلی کیا شمشکی، مهندس فخرایی، آقا بزرگ رضایی، حاج آقا بزرگ میر اسماعیلی، کدخدا رضا علی ایوبی، کدخدا مظفر الهوردی، کدخدا رجبعلی، حاج ملک سلیمانی، حاج زین العابدین سالارکیا، حاج علی مومن کیارستمی، حاج عظیم گشتاسب میگونی، حاج رضا قلی سلیمانی، همه افراد اینها نیستند

دلم برای میگون تنگ شده است

منابع