فرهنگی: در بخش فرهنگی میتوان
میگون را در برخی از مسائل پیشتاز رودبارقصران دانست. مکتب خانهها، تاسیس مدارس
به سبک جدید، ورود سپاهیان دانش، توزیع روزنامههای کیهان و اطلاعات ... و هم چنین
تاسیس کتابخانه در میگون از جمله اقدامات فرهنگی در محل است که بی تردید در اشاعهی
فرهنگ و ارتقاء سطح دانشِ مردم و به خصوص طیف جوان و نوجوانان تاثیر مثبتی داشته و
دارد. میگون از یک بار فرهنگی بالا و والایی برخوردار است که میتوان در این زمینه
مدّعی شد و به آن افتخار کرد. نمایش عروسکی (روحوضی سیاه بازی) در میگون نو (نفت
چشمه) مربوط به قبل از انقلاب، خوانندگی شعری از میگون توسط تاجیک مربوط به قبل از
انقلاب با مطلع «یادت میاد تو میگون»، زادگاه اجدادی عبّاس کیارستمی کارگردان مشهور
کشور و جهان، فیلمبرداری از چندین فیلمهای کوچک و بزرگ توسط کارگردانان مطرح کشور
در میگون مربوط به قبل و بعد از انقلاب، از جمله ساخت فیلم سه ماه تعطیلی، توصیف
میگون به زبان شعر توسط چند تن از شعرای نامدار، تاسیس فرهنگسرا با همکاری شهرداری
و شورای شهر، انتشار ماهنامهی قصران با همکاری شهرداری و شورای شهر و تنی چند از فرهنگ
دوستان میگون، از جمله کارهای فرهنگی در میگون است.
در حوزهی آموزش و پرورش به سبک قدیم و جدید،
میگون و میگونیها حرفی برای گفتن دارند. معلوم نیست اولین مدرسه رودبارقصران، در
کجا و در چه سالی ساخته شد. امّا به نقل از بزرگان میگون، ملّا رجبعلی حیدری که
اصالتاً از دونگا و کلبنگای مازندران بود، به اتّفاق خانواده به میگون دعوت میشود.
ایشان ضمن این که در لباس روحانیِت به نماز و وعظ و خطابه میپرداخت، مکتب خانه‌ای
هم داشت که برخی از افراد برای آموزش قرآن، عربی، بوستان و گلستان از ایشان کمک میگرفتند.
فرزندان ایشان شیخ محمّد (از یک همسر) شیخ حسن، شیخ علی و شیخ مرتضی (از همسر دیگر)
بودند. خانم سیّده بتول باغِ گلی همسر شیخ علی اولین زن معلّم قرآن بود. آقا جواد،
آقا مجتبی، آقا مصطفی و حاج ابوالقاسم حیدری، فرزندان شیخ مرتضی هستند. مینا،
مسعود، محبوب، منصور، ناصر و دکتر محمد، فرزندان حاج ابوالقاسم حیدری هستند که
همگی به واشنگتن آمریکا مهاجرت کردند. دکتر محمد حیدری در آنجا بیمارستانی را
اداره میکرد و بعد از فوتش در همان‌جا هم مدفون میشود. پیشوند نام حیدریها، از
ملّا به شیخ و بعد به آقا رسید.
بعدها شیخ‌رضایی که اصالتاً از نَسِن مازندران
بود به عنوان روحانی در میگون ساکن شد. روحانیونی که در محل بودند علاوه بر اقامهی
نماز، وعظ، سخنرانی و کلاسهای قرآن در نوشتن عقدنامهها و اسناد ملکی هم فعّالیّت
میکردند. در حدود سالهای 36 و 37 شخصی
به نام تقی لطفی در میگون به تدریس میپرداخت. نامبرده در سال 37 فوت میکند و در
قبرستان قدیمی نرم خاکک مدفون میشود. بعدها مدرسهای به سبک جدید و به صورت
مختلط در بالامحل منزل حاجی آقاجان سالارکیا، کار آموزشی خود را شروع کرد. بعضی از
اولیا به خاطر همین اختلاط از تدریس فرزند دخترشان جلوگیری میکردند. آموزش تا ششم
نظام قدیم (سیکل) بود. هرکسی مدرک سیکل می‌گرفت، آمادگی لازم برای استخدام کار دولتی
داشت. بعضی از جوانان آن زمان با گرفتن همان مدرک به استخدام ارتش در آمدند.
پس از آن منزل حاج زین‌العابدین سالارکیا در
بازارچهی قدیم میگون برای آموزش پسرانه در نظر گرفته شد. از آن تاریخ به بعد
مدارس دخترانه و پسرانه از هم جدا شد. در دورهی بعدی مدرسهی پسرانه به سادات‌محل
منزل حاج مظفر الهوردی و حاج صادق الهوردی انتقال داده شد. دورهی (متوسطه) هفتم
تا دوازدهم هم در میگون راه اندازی شد
در اواخر سال 40 بود که دبیرستان خواجه نصیر
طوسی در ایستگاه میگون ساخته شد. ما جزء اولین دانش‌آموزانی بودیم که از مدرسهی
منزل جاج صادق اللهوردی با صف به این مدرسه وارد شدیم و هم چنین جزء آخرین نفرات
دوره نظام قدیم بودیم. بعد از ما نظام قدیم برچیده شد و کلاش ششم ابتدایی هم حذف
شد و دورهی راهنمایی جای آن را گرفت. مدرسهی دخترانه‌ای در بالامحل میگون احداث
شد و دانش آموزان دختر هم به مکان جدید منتقل شدند و منزل اجارهای جناب سالارکیا
تحویل داده شد. پس از آن مدرسهی پسرانهی دیگری در ایستگاه میگون پشت درمانگاه
قدیمی در ابتدای سربالایی جادّهی قبرستان بنا گردید. دبیرستان را به آن مکان
منتقل کردند و فضای دبیرستان را به مدرسهی ابتدایی پسرانه اختصاص دادند. در دبیرستان
میگون تنها رشتهی ادبی تدریس میشد. اگر دانش آموزی میخواست در رشته‌های دیگر به
تحصیل ادامه بدهد، باید برای ادامهی تحصیل به تهران میرفت. رفتن به تهران برای
همه میسّر نبود، به همین دلیل و بالاجبار اکثریّت قریب به اتّفاق در همان رشتهی ادبی
نظام قدیم ادامه تحصیل میدادند. بعضیها هم تا ششم ابتدایی بیشتر ادامه نمیدادند.
چون میتوانستند با همین مدرک در بعضی از ادارات و به خصوص در ارتش استخدام شوند. با
توجّه به این که در دورهی دبیرستان، دانش‌آموزانِ روستاهای رودبارقصران هم به
مدرسهی میگون میآمدند، احتمالاً در رودبارقصران همین یک دبیرستان بیشتر نبود. امتحانات
به صورت سه نوبتی برگزار میشد. امتحان نوبت سومِ کلاس ششم دبیرستان به صورت نهایی
و آن هم در یکی از مدارس تجریش تهران برگزار میشد. بعد از انقلاب برای دانش‌آموزان
دختر هم مدرسهای جنب همان مدرسه بنا شد و پس از آن بود که مدرسهی ابتدایی،
راهنمایی و دبیرستان از هم جدا شدند.
بعد از انقلاب سیر مدرسه سازی
در میگون گسترش یافت. دبیرستان خواجه‌نصیر طوسی قدیم، که مدّتی مدرسهی ابتدایی نظامی‌گنجوی
به آنجا منتقل شد، توسعه یافت. سالنی ساخته شد که از آن برای نمازخانه و سالن
جلسات استفاده میکردند. برخی از افراد خیّر میگونی با وقف زمینهایی برای ساخت مدرسه اقدام نموده و
با همّت مسوولین و مردم مدارسی در میگون نوسازی و ساخته شد. در
این زمینه میتوان از مدرسه پروین اعتصامی که در ابتدای انقلاب بنا گردید اشاره
کرد. در این زمینه بسیج و انجمن اسلامی میگون فعّالیّت چشمگیری داشتند.
در ابتدای سربالایی نرم خاکک (محل
قبرستان قدیم) در بالامحل میگون، مدرسهی راهنمایی پسرانهی آزادگان احداث شد. این
مدرسه از سرویس بهداشتی مناسبی برخوردار نبود. همچنین حیاط مدرسه کوچک بود. در
سال 80 زمین وقفی و منبع آب قدیمی میگون که در جنب مدرسه قرار داشت، به فضای مدرسه
اضافه شد و هم چنین سرویسهای بهداشتی هم در این بنا احداث شد.
در اوایل
سال 80 مدرسهای در بالامحل جنب مخابرات ساخته شد که امروزه از این فضا برای
دبیرستان دخترانهی آزاده استفاده میشود. مکان قبلی مدرسه دخترانه آزاده به مدرسهی
ابتدایی پسرانه تبدیل شد.
ملکی که مرحوم حاج زین‌العابدین
سالارکیا در بالامحل میگون وقف مدرسه نمود، از جملهی این بناهای فرهنگی تعلیم و
تربیّت است.
با انتصاب جناب آقای رحمت‌اله
سلیمان میگونی به عنوان نمایندهی آموزش و پرورش بخش رودبارقصران، سیر ساخت و ساز
مدرسه شدّت بیشتری به خود گرفت. در ارتباط با گسترش فضاهای آموزشی جناب آقای
سلیمانی تلاش وافری از خود نشان دادند که جای تقدیر و سپاس دارد، امّا در رابطه با
کیفیّت رشد فرهنگ و کمیّت دانش آموزان رشد چشمگیری نداشت که باید توسط کارشناسان و
تحلیلگران فرهنگی مورد تحقیق و شناسایی قرار بگیرد. قبل از دههی شصت دانش‌آموزان
غیر بومی از روستاهای دور و نزدیک به مدارس میگون میآمدند و بر میگشتند. امروزه
این مورد وجود ندارد. برخی افراد مشهوری که در میگون زندگی میکنند، دانش آموزان
خودشان را در مدارس میگون ثبت نام نمیکنند. میز و صندلی‌ها به مراتب کمتر از دانش
آموزان است.!!!
معلّمان: از اولین معلّمانی
که به صورت کلاسیک در میگون و هم چنین رودبارقصران شروع به فعّالیّت کردند، اطلاع
و آگاهی ندارم, امّا میدانم یکی از اولین معلّمان به نام تقی لطفی که در میگون
فعالیت آموزشی داشت، دار فانی را وداع نمود و در قبرستان قدیمی بالامحل میگون در
همین مکانی که امروزه مدرسهی راهنمایی پسرانه آزادگان در آن جا بنا گردید مدفون شد.
در اواسط سال 70 تصمیم داشتیم با هماهنگی آموزش و پرورش و شورای اسلامی و بسیج، مکان
مورد نظر را که در ابتدای در ورودی جنوبی مدرسه قرار دارد، برای یادبود به نام
همان معلّم مقبرهی کوچکی بنا نموده و به عنوان یکی از اولّین معلّمین منطقه در
روز معلّم همان سال برنامهی ویژهای داشته باشیم. متاسّفانه این کار هم مثل خیلی
از کارهای دیگر انجام نشد، ولی آن چه مسلم و قابل دسترس است، میتوان از مرحوم حاج
محمّد‌علی گشتاسب‌میگونی، حاج سیّد‌عظیم میراسماعیلی، حاج حسن کیارستمی، حاج نجف
الهوردی و حاج خسرو صفری از بومیان و آقایان: توکّلی و دشتی به عنوان داماد میگونیها
به عنوان اولین معلّمان نام برد.
خیل زیادی از دانش‌آموزان میگونی که از
آموزش و تربیت همین پیشکسوتان پا به عرصهی علمی و فرهنگی گذاشتند و وارد عرصه
تعلیم و تربیت شده و به افتخار معلّمی درآمدند؛ میتوان از این فرهیختگان نام برد:
آقایان: قربانعلی کیارستمی، خسرو ایوب‌میگونی،
محمد‌ابراهیم شمس‌الدینی، سید‌داود میرمحمدی، غلامعلی کیارستمی، حسین کیارستمی
(عباس)، قدرت‌اله شعبانی، محمود علیخانی، آیت‌اله کربلایی‌محمدی، عباس میکانی،
ستّار میکانی، یونس حیدری، سید‌طاهر میراسماعیلی (سید صدرا)، علی شمس‌الدینی، مسیح‌اله
کیارستمی، غلام سلیمان‌میگونی، فضل‌اله کیارستمی، همایون گشتاسب‌میگونی، محمد
گشتاسب‌میگونی، فرهاد کیارستمی، رحمت‌اله سلیمان‌میگونی، فیض‌اله سالارکیا، ماشاءاله
کیارستمی، سعید فهندژی‌سعدی، سید‌ابوالقاسم میرمحمدی، سید‌یحیی میرمحمدی، فرهنگ
حیدری، سعید سلیمانی، نقی خان احمدی، عزیزاله رجبی، هوشمند سلیمانی و ...
خانمها: سیّده شهین میرمحمدی، سیّده محبوبه
میرمحمدی، فرشته شمس‌الدینی، فرزانه شمس‌الدینی، فتّانه شمس‌الدینی، سیمین سالارکیا،
پوران کیارستمی، بتول سلیمان‌میگونی، فریده سلیمان‌میگونی، شهربانو کیارستمی، الهه
شاهرخ‌آبادی، فریده کیارستمی، معصومه کیارستمی، شیرین سلیمان‌میگونی، ساره شمس‌الدینی،
شهین خشرو، نسرین میرمحمدی و ...
یکی دیگر از کارهایی که قرار بود در میگون انجام
شود، تجلیل و قدردانی از پیشکسوتان عرصهی فرهنگی و تعلیم و تربیّت بود که این امر
هم تا آن زمان انجام نشد. امروزه نه تنها از میگون بلکه در تمام روستاهای بخش
رودبار قصران دانشمندانی کوچک و بزرگ وجود دارند که الفبای خواندن را از این
پیشکسوتان آموختهاند. آن‌ها مایهی مباهات و افتخار هستند. کاش در طول سال یک
روزی را برای همایش در نظر میگرفتند و از افرادی که از نظر علمی به مقامهای بالا
می‌رسیدند، به جامعه رودبارقصران معرّفی میکردند. یک زمان افتخار ما میگونیها در
این بود که بیشترین معلّمین بخش رودبارقصران از میگون بود. من تا آخر عمر مدیون معلّمان خودم هستم. امیدوارم
همواره مورد لطف و عنایت حق تعالی قرار داشته باشند. از راه دور دست یکان یکان آن‌ها
را میبوسم و امید دارم پیشانی شان بلند، روزگارشان سبز و آینده شان رو به تعالی
باشد.
